Όπως όλες οι επιχειρήσεις, για καθετί που οι αγρότες αγοράζουν και ξοδεύουν χρήματα πρέπει να παίρνουν και το ανάλογο παραστατικό (τιμολόγιο ή απόδειξη κατά περίπτωση).
Οι αγρότες χωρίζονται ουσιαστικά σε δύο κατηγορίες: αγρότες του ειδικού και αγρότες του κανονικού καθεστώτος. Οι αγρότες του κανονικού καθεστώτος είναι στην ουσία όπως όλες οι επιχειρήσεις: ΦΠΑ, βιβλία, ενημέρωση, παρακολούθηση, συγκεντρωτικές καταστάσεις (ΜΥΦ), διασταυρώσεις, τα πάντα όλα ίδια με τις λοιπές μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις.
Υπάρχουν και τα φυσικά πρόσωπα, τα οποία ασκούν ατομική δραστηριότητα (εμπορική επιχείρηση, ελεύθεροι επαγγελματίες), οι οποίοι παράλληλα έχουν και αγροτική δραστηριότητα, που όμως δεν τους υποχρεώνει να ενταχθούν στο κανονικό καθεστώς. Στις περιπτώσεις αυτές αντιμετωπίζονται με κάποια ιδιαιτερότητα.
Αυτό βέβαια ισχύει μέχρι 31.12.16. Από 01.01.17 οριστικά πλέον γίνονται δύο οι κατηγορίες: ειδικού και κανονικού καθεστώτος. Τον διαχωρισμό αυτό θα τον αναλύσουμε σε επόμενα άρθρα μας.
Θα ξεκινήσουμε μια προσπάθεια να δούμε βήμα βήμα ποια είναι τα έξοδα που καταχωρίζονται στα βιβλία των αγροτών, αλλά υπολογίζονται και στους μη έχοντες βιβλία, κάνοντας κατηγοριοποίηση των εξόδων στα πιο συνηθισμένα.
Καύσιμα: Καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους ξοδεύονται συνεχώς καύσιμα από τα μηχανήματα των αγροτών. Για το όργωμα, το σβάρνισμα, τη σπορά, τη λίπανση, το πότισμα, το ράντισμα κ.λπ. απαιτούνται καθημερινά έξοδα. Γι’ αυτές όλες τις εργασίες το πετρέλαιο που χρησιμοποιείται είναι έξοδο και εκπίπτει 100%. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση που το καύσιμο είναι βενζίνη ή υγραέριο ή ακόμη και pellets. Αυτό που έχει σημασία και κάνει τη διαφορά είναι το είδος του μηχανήματος που καταναλώνει το καύσιμο.
Εξοδα συντήρησης - ανταλλακτικά: Τα ίδια ισχύουν και εδώ. Αγροτικά μηχανήματα, αυτοκίνητα, σκαπτικά εργαλεία αλλά και επισκευές αρδευτικών μηχανημάτων, όλα εκπίπτουν και σε ποσοστό 100%.
Φορτηγό ιδιωτικής Χρήσης (ΦΙΧ): Το γνωστό στην καθημερινότητα ως αγροτικό. Ανεξάρτητα αν καίει βενζίνη ή πετρέλαιο, εφόσον η άδεια κυκλοφορίας του είναι ΦΙΧ (Φορτηγό ιδιωτικής Χρήσης), τότε καταχωρίζονται 100% και οι βενζίνες.
Ασφάλειες μηχανημάτων: Ολα τα ασφαλιστήρια συμβόλαια των μηχανημάτων είναι έξοδα και εκπίπτουν 100%. Προϋπόθεση είναι στο Μητρώο παγίων της κάθε γεωργικής επιχείρησης να έχουν καταχωριστεί όλα τα μηχανήματα και βέβαια η άδεια να είναι στον ίδιο αγρότη και όχι σε κάποιον άλλον συγγενή ή τρίτο πρόσωπο. Να επισημάνουμε εδώ, επειδή τα συμβόλαια είναι συνήθως 6μηνα ή ετήσια, ότι περιλαμβάνουν δύο χρήσεις και ως εκ τούτου θα πρέπει να κάνουμε καταμερισμό της δαπάνης ανάλογα με το διάστημα ασφάλισης.
Αρδευτικά: Στις περιπτώσεις που ποτίζουν από ένα αρδευτικό περισσότεροι του ενός, βγάζουμε φωτοτυπία τον λογαριασμό της ΔΕΗ και καταχωρίζουμε το ποσό που πλήρωσε ο καθένας. Δεν έχει καμία σημασία σε ποιον είναι γραμμένο το ρεύμα στη ΔΕΗ, γιατί η δαπάνη αποδεικνύεται από το ποιος καλλιεργεί το χωράφι αλλά και ποιοι ποτίζουν από το συγκεκριμένο αρδευτικό.
Ενοίκια χωραφιών: Η πληρωμή τους μπορεί να γίνει και εκτός τραπεζικής κατάθεσης (στη «ρόδα»). Σε κάθε περίπτωση τη δαπάνη την καθορίζει το συμφωνητικό που υπάρχει μεταξύ του ιδιοκτήτη και του μισθωτή και όχι η πληρωμή.
Η απόδειξη πληρωμής είναι αυτή που καλύπτει τον «ενοικιαστή» στις περιπτώσεις που κάποιος ιδιοκτήτης απαιτήσει ξανά το μίσθωμα. Ετσι όταν τα χρήματα δίνονται στο χέρι, όσοι πληρώνουν καλό είναι να έχουν ένα μπλοκ απόδειξης πληρωμής και κάθε φορά που πληρώνουν χρήματα να εκδίδουν απόδειξη στην οποία να γράφουν το ποσό που πλήρωσαν και για ποιο λόγο. Προσοχή: όταν έχω συμφωνητικό μπορώ να περάσω ως δαπάνη το συμφωνημένο ενοίκιο. Χωρίς συμφωνητικό αλλά μόνο με την απόδειξη πληρωμής δεν καταχωρίζω τίποτε.
Οργανισμός Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ): Από το site: www.elga.gr επιλέγουμε τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες και με τους κωδικούς του TAXISNET μπαίνουμε στις αιτήσεις όπου εκεί υπάρχουν αρκετές επιλογές, τις οποίες μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε προς ενημέρωση. Η καρτέλα που μας ενδιαφέρει είναι η 3η κατά σειρά με τον τίτλο «ενιαία δήλωση καλλιέργειας/εκτροφής ΕΛΓΑ». Από την 1η σελίδα αυτής βλέπουμε το συνολικό ποσό που χρεώνεται ο παραγωγός. Αυτό είναι το κόστος του ΕΛΓΑ που καταχωρίζουμε στα έξοδα του παραγωγού, χωρίς να μας ενδιαφέρει εάν και πότε πληρώθηκε.
Τοπικοί Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ): Παραστατικό δαπάνης είναι η απόδειξη με την οποία πλήρωσαν τις οφειλές τους. Σε περίπτωση που πληρώθηκαν οφειλές μαζεμένες και για προηγούμενες χρονιές, στα έξοδα καταχωρίζονται μόνο τα ποσά που αφορούν το έτος που μας ενδιαφέρει. Στην περίπτωση που κάποιος δεν έχει πληρώσει, αλλά γνωρίζει ότι το ποσό είναι σημαντικό, μπορεί να απευθυνθεί στον ΤΟΕΒ και να ζητήσει βεβαίωση οφειλών. Το ποσό αυτό είναι η δαπάνη που καταχωρίζουμε, ανεξάρτητα από το εάν έχει εξοφληθεί ή όχι.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Φοροτεχνικός, πρόεδρος ΣΕΕΛΦΟ Καρδίτσας, μέλος ΓΣ ΠΟΦΕΕ, ΓΓ ΓΕΟΦΙΝ και οικονομικός επόπτης ΕΒΕ Καρδίτσας
ΠΗΓΗ: ETHNOS.GR
